Met een iets kleinere regelmaat is er af en toe ook applaus voor de Nederlandse gezondheidszorg. Dit applaus komt vaak vanuit de wetenschap. Zo scoort Nederland al jarenlang het hoogste op de lijst van de European Consumer Health Index (ECHI), een indicator voor de kwaliteit van de gezondheidszorg. De afgelopen weken werd ons stelsel geprezen door de OESO en het  Commonwealth Fund. En in eigen land door de hoogleraren Jeurissen en Mikkers.

Wat vind ik er als zorgverzekeraar van?

Ook aan mij wordt vaak gevraagd wat ik van de Nederlandse gezondheidszorg vind. Zo zat ik een paar weken geleden in een panel bij een bijeenkomst van een politieke partij, samen met Tweede  kamerlid Mona Keijzer. Net als anderen stelde ik daar dat het beter moet en kan in de zorg. Toch ging ik met een ongemakkelijk gevoel naar huis. Deed ik daarmee wel recht aan al die zorgverleners die keihard werken aan goede zorg? Gaat er niet altijd iets mis en zitten we niet teveel in een 'afreken' cultuur in plaats van een 'hoe kan ik ervan leren' cultuur? En als ik de problemen in de zorg in een breder perspectief plaats, denken mensen dan misschien dat ik ze onder de tafel wil schuiven?

Feiten

Vorige week viel mijn oog toevallig op een onderzoek van Gupta Strategists. Zij hebben feiten verzameld over de beleving van de zorg en ze ontdekten dat de Nederlander zich ten opzichte van andere westerse landen het meeste zorgen maakt over zijn gezondheid. Hoe rijmt dat nu met de hoogste score van Nederland op de ECH-index?  Gupta ontdekte ook dat de gezondheidszorg er in de Nederlandse pers slechter afkomt dan andere sectoren. Berichten over de gezondheidszorg bleken in 71% van de gevallen negatief, veel meer dan het aantal negatieve berichten over immigratie, economie en zelfs terrorisme (‘slechts’ 42%)!  

Wat is er aan de hand?

Misschien staat de zorg over de Nederlandse gezondheidszorg niet op zichzelf. Het lijkt erop dat mensen zich binnen de Westerse wereld steeds vaker afzetten tegen de bestaande  situatie, zonder dat dit rationeel te verklaren is. Kijk naar de Brexit, de stemming over de Oekraïne, de verkiezingen in de Verenigde Staten. Niet argumenten staan centraal maar het gevoel dat het land wordt verkwanseld.  Dat gevoel raken we moeilijk kwijt als het continu wordt gevoed met negatieve berichtgeving.

Als zorgverzekeraar laten wij graag een positief en optimistisch tegengeluid horen als het om de zorg gaat. Bijvoorbeeld door te vertellen wat wij doen om de zorg goed en betaalbaar te houden. Dat we met zorgverleners samenwerken om de zorg voor patiënten met hartfalen te verbeteren. Hoe we preventie en  het belang van sport en gezonde voeding op de kaart zetten. Dat we continu in gesprek zijn met onze verzekerden om hun wensen meer tot hun recht te laten komen. En dat we deze week zijn gestart met de pilot ‘Leven zoals je wilt’ waarbij ouderen precies die zorg en ondersteuning krijgen die bij hun leven past.

Wat kunnen we nog meer doen?

Maar is dat genoeg om het tij te keren? Om de tegenstelling tussen feiten en beleving in de zorg te verminderen?

Moeten we misschien ook de fundamentele tegenstellingen waarmee we te maken hebben beter voor het voetlicht brengen? Bijvoorbeeld: het verschil in belang van mensen die veel zorg nodig hebben en mensen die vrijwel nooit ziek zijn? Of meer dan nu het spanningsveld laten zien tussen de korte termijn en de lange termijn?

Is het belangrijk meer aandacht te besteden aan uitleg van ons zorgstelsel? Of is ons zorgstelsel te ingewikkeld geworden en moet het worden versimpeld om draagvlak in de samenleving te houden?

Wat denkt u? Wat zou Zorg en Zekerheid meer of anders kunnen doen? Ik ben heel benieuwd naar uw suggesties.

Jan Kroes, Divisiemanager Zorg
Zorg en Zekerheid