Goed nieuws voor miljoenen Amerikanen die zorg nodig hebben en voorheen geen zorgverzekering konden afsluiten. Voorlopig, want de toekomst van het Amerikaanse zorgstelsel blijft ongewis.

Solidariteit

Hoe anders is de situatie in Nederland. Hier is iedereen verplicht een zorgverzekering af te sluiten die bestaat uit een door de overheid vastgesteld uniform pakket aan basiszorg. Dit zijn twee belangrijke waarborgen voor solidariteit: iedereen betaalt mee aan de zorg - of je nu jong bent of oud, ziek bent of gezond - en iedereen heeft recht op dezelfde zorg. Zorgverzekeraars mogen ook geen verschil maken in de premie tussen verschillende (leeftijds)groepen en er geldt een acceptatieplicht.

In Amerika zijn de premies voor ouderen hoger dan die voor jongeren. Desondanks kiezen veel jonge, gezonde mensen ervoor onverzekerd te blijven omdat de boete lager is dan de jaarpremie van de zorgverzekering. Mensen die wel een zorgverzekering afsluiten, maken vaak hoge zorgkosten. Dit leidt tot forse premieverhogingen en zorgverzekeraars die zich terugtrekken vanwege verliezen. 

Nog een belangrijk verschil met Amerika: Nederland kent een risicovereveningssysteem. Zorgverzekeraars met jonge en gezonde verzekerden betalen mee aan de kosten van zorgverzekeraars met bijvoorbeeld veel chronisch zieken. De werking van dit systeem is cruciaal voor de solidariteit in het Nederlandse zorgstelsel. Zorgverzekeraars hebben zo geen prikkels om zich bijvoorbeeld alleen te richten op jonge en gezonde verzekerden.

Amerikaanse toestanden?

Zorg en Zekerheid werkt nauw samen met een aantal gemeenten. Wij vinden het belangrijk om mensen met een minimuminkomen en bijstandsgerechtigden een goede collectieve zorgverzekering te bieden. De laatste tijd worden wij echter steeds vaker benaderd door gemeenten die geen zorgverzekeraar kunnen vinden om deze kwetsbare doelgroep te verzekeren. Om te spreken van Amerikaanse toestanden voert te ver, maar waakzaamheid rondom risicosolidariteit is belangrijk, ook in Nederland.

Gelukkig heeft de Nederlandse overheid plannen om zorgverzekeraars vanaf 2018 beter te compenseren voor chronisch zieken. Dit gaat ten koste van de budgetten die zij krijgen voor gezonde en hoger opgeleide verzekerden. Hiermee wordt de risicosolidariteit in Nederland verder verbeterd.

Een bedreiging voor de risicosolidariteit is afkomstig uit Europese hoek en heet Solvency II. Hiermee wordt bijvoorbeeld geregeld dat een verzekeraar voldoende geld in kas heeft om claims van verzekerden te kunnen betalen. Voor verzekerden die veel zorg nodig hebben moet er onder deze nieuwe regelgeving fors meer kapitaal worden gereserveerd. Dat betekent dat zorgverzekeraars minder ruimte hebben om premiestijgingen op te vangen met geld uit hun reserves. Dit kan tot een prikkel leiden voor zorgverzekeraars om zich wat meer te richten op gezonde en jonge verzekerden en bijvoorbeeld minder op mensen met een chronische ziekte.

Les voor Trump

Voor Zorg en Zekerheid is solidariteit in het zorgstelsel een groot goed. Een streep door Obamacare is dan ook een aanslag op de toch al wankele solidariteit tussen gezonde en zieke Amerikanen. Het is daarom tijd dat president Trump zijn verkiezingsbelofte breekt. In plaats van het ontmantelen van Obamacare moet hij het lef hebben het fundament juist te verstevigen. Dit vraagt om het vergroten van de risicosolidariteit, een uniform basispakket en een activistische houding bij het afdwingen van de verzekeringsplicht. Bijvoorbeeld naar Nederlands voorbeeld. En dan wordt Amerika zeker great again. Sterker nog: bigger than ever before.

Casper van den Bergh
Divisiemanager Commercie
Zorg en Zekerheid

Meepraten over dit onderwerp? Dit kan via Facebook en Twitter