Niet lang geleden kwamen er alarmerende berichten in het nieuws over het huisartsentekort in Haarlemmermeer. In juli 2024 stonden er nog 229 inwoners op een wachtlijst. Stel je eens voor dat jou dit overkomt. Dat jij (of je kind) niet naar de huisarts kunt als je die zorg nodig hebt. Het probleem was ontstaan doordat het aantal huisartsen in Haarlemmermeer niet meegroeide met het aantal inwoners. De regio had dringend behoefte aan extra huisartsen én extra huisvesting voor nieuwe praktijken.

Gezamenlijk probleem 

“We stonden voor een enorme uitdaging”, zegt Jacobine, sinds 2002 huisarts in Rijsenhout. “Ik ben iemand die zijn tanden daar in wil zetten. Gelukkig hoefden wij huisartsen de situatie niet alleen op te lossen. Het werd een gezamenlijk probleem van Zorggroep Haarlemmermeer, Gemeente Haarlemmermeer en Zorg en Zekerheid. Iedereen besefte dat we dit samen moesten doen. Het is voor ons allemaal onwenselijk dat we tegen inwoners moeten zeggen dat er geen huisarts voor ze beschikbaar is.”

De belangrijkste aandachtspunten waren: jonge huisartsen interesseren om in Haarlemmermeer te komen werken én huisvesting mogelijk maken voor nieuwe praktijken. “Tegenwoordig starten jonge huisartsen steeds minder vaak met een eigen praktijk”, vertelt Jacobine. “Dat wordt als spannend ervaren, terwijl ze ook kansen hebben om in andere branches te gaan werken. Als regio zullen we ze actief over de streep moeten trekken. We moeten uitstralen dat we ze er graag bij hebben. Met Zorggroep Haarlemmermeer hebben we nu twee keer een symposium gehouden, gericht op jonge huisartsen. Een mooie manier om met elkaar in contact te komen.”

Verhuizen of nieuwbouw?

Huisvesting is al langer een probleem, zowel voor bestaande als nieuwe huisartspraktijken. Jacobine: “In bestaande praktijken is het aantal medewerkers gegroeid, want er wordt van huisartsen verwacht dat we steeds meer verschillende zorgvragen oppakken. Veel collega’s zouden er wel een paar kamers bij willen. Verhuizen is lastig, want er zijn weinig geschikte panden te vinden. Nieuwbouw is vaak onbetaalbaar, alleen al door de hoge grondprijzen. Daardoor is het ook moeilijk voor een nieuwe huisarts om een eigen praktijk te realiseren.”

Toch is het de afgelopen jaren gelukt om in Haarlemmermeer drie nieuwe praktijken op te richten. Jacobine: “Het toverwoord is ‘samen’. De gemeente rekent tegenwoordig een maatschappelijk grondtarief voor huisartspraktijken. Dat scheelt in de kosten voor nieuwbouw. Het helpt dat de zorggroep over een huisvestingscoördinator beschikt – betaald door Zorg en Zekerheid – die voor alle zorgverleners in de regio geschikte praktijklocaties in kaart brengt. En ook heel belangrijk: Zorg en Zekerheid stelt een startsubsidie beschikbaar voor beginnende praktijken. Zo kunnen zij de periode overbruggen waarin ze nog geen inkomen hebben.”

We zijn er nog niet

Met de drie nieuwe praktijken (en één overname) zijn de alarmerende berichten over het huisartsentekort in de regio inmiddels verleden tijd. Er zijn geen wachtlijsten meer. Eind goed, al goed? “Er zit weer toekomst in, dat zeker, maar we zijn er nog niet”, tempert Jacobine het positivisme. “De komende jaren zal een aantal van onze huisartsen met pensioen gaan. Daar moeten we vervangers voor zien te vinden. Bovendien groeit het aantal inwoners van onze regio de komende jaren naar verwachting met nog eens 45.000 mensen. Een snelle rekensom leert dat er dan ook twintig nieuwe huisartsen nodig zijn.”

De huisarts uit Rijsenhout houdt daarom een pleidooi voor nog meer samenwerking in de regio. “Met het opgebouwde netwerk, hebben we de goede smaak te pakken. Het is fijn dat Zorg en Zekerheid verantwoordelijkheid naar zich toetrekt. Wat we met elkaar bespreken, zijn geen lege woorden. Daar zijn de investeringen in Zorggroep Haarlemmermeer een goed voorbeeld van. Ik zou ook ondernemers willen oproepen om mee te denken. Kom met slimme ideeën voor de zorg. Denk na over panden die wellicht zijn om te bouwen tot een huisartsenpraktijk. Dit vraagstuk gaat ook over jullie werknemers. En laten we vooral met zijn allen beseffen dat de zorg ook grenzen kent. Denk goed na voordat je hulp inschakelt. Met een standaard griepje hoef je niet naar de huisarts.”