Zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid

De spiegel van de huisarts

Blog
Als je problemen hebt met je gezondheid, ga je naar de huisarts. Lekker dichtbij, persoonlijk en bekend met jou en je medische verleden. Bij de huisarts kun je terecht met al je vragen, word je snel behandeld of als dat nodig is doorverwezen.

Recent onderzoek wees uit dat patiënten erg tevreden zijn over hun huisarts. Wij als zorgverzekeraar zijn ook blij met huisartsen. Ze helpen snel en goed, stellen gerust, geven heldere informatie. En, ook niet onbelangrijk: ze houden de almaar stijgende zorgkosten in de hand.

Spiegelinformatie
De huisarts krijgt met heel veel verschillende aandoeningen te maken. Omdat wij samenwerken met huisartsen, vallen ons soms dingen op: de ene huisarts verwijst bijvoorbeeld meer of juist minder dan gemiddeld naar het ziekenhuis door. Of naar een fysiotherapeut of een andere zorgverlener. Schrijft bepaalde medicijnen vaker voor dan een andere huisarts. Soms is daar een gegronde reden voor. Bijvoorbeeld omdat u, als patiënt, beter reageert op dat andere medicijn. Maar soms is die reden minder duidelijk. Het is ongewenst als behandelingen geen toegevoegde waarde hebben, of als u als patiënt minder zorg krijgt dan wenselijk. Op die momenten is het goed om elkaar een spiegel voor te houden.

Zorg en Zekerheid geeft huisartsen periodiek inzicht in de kosten die voor alle patiënten in de huisartsenpraktijk worden gemaakt. Deze zogenoemde spiegelinformatie laat ook zien hoe het zorggebruik van de praktijk verschilt van vergelijkbare praktijken. En wat we zouden verwachten op basis van de mensen die zijn ingeschreven in de praktijk. Veel huisartsen zijn blij met deze spiegelinformatie. Het helpt hen kritisch naar de cijfers van de praktijk en het verhaal erachter te kijken. Door de eigen informatie te vergelijken met die van collega’s kunnen huisartsen van collega’s leren. Goed voor de praktijk, maar ook goed voor u als patiënt: de zorg wordt er immers kwalitatief beter en goedkoper van.

Betere zorg
Zorg en Zekerheid heeft een tijdje terug besloten om huisartsen een vergoeding te geven om de spiegelinformatie met elkaar te bespreken. Dat levert mooie resultaten op: zo worden er in sommige huisartsenpraktijken steeds minder echo’s en röntgenfoto’s gemaakt. Omdat het eigenlijk niet nodig is. Hierdoor hoeft u als patiënt minder snel uw eigen risico aan te spreken. En de specialist in het ziekenhuis heeft meer tijd voor mensen met meer complexe problematiek. Wat weer een positief effect heeft op de wachttijden.

Naast het bespreken van spiegelinformatie stimuleert Zorg en Zekerheid huisartsen al een aantal jaren om met elkaar te spreken over diagnostiek. Door bijvoorbeeld periodiek te overleggen met een klinisch chemicus uit het laboratorium. Huisartsen krijgen inhoudelijke feedback over welke onderzoeken ze aanvragen of bloedwaarden ze verder willen laten onderzoeken. Dit verhoogt de kwaliteit van zorg en vermindert het overbodig gebruik van aanvullende diagnostiek door de huisarts. Is het nodig om een intensief en pijnlijk onderzoek in het ziekenhuis te laten uitvoeren? Of is er een test beschikbaar - niet alleen goedkoper maar vooral ook beter en minder belastend voor de patiënt - die een snellere diagnose mogelijk maakt? Onderzoek heeft uitgewezen dat dit Diagnostisch Toets Overleg een effectieve methode is om het aanvraaggedrag van huisartsen meer in overeenstemming met de inhoudelijke richtlijnen te brengen.

Ook voor patiënten?
Onlangs deed de Patiëntenfederatie Nederland, die 160 patiëntenorganisaties vertegenwoordigt, onderzoek naar huisartsen. Maar liefst 70 procent van de patiënten wil weten hoeveel ervaring zijn of haar dokter heeft met bepaalde behandelingen en ingrepen. En een nog grotere groep wil weten hoe en wanneer een huisarts doorverwijst naar het ziekenhuis. Welke afspraken heeft een huisarts bijvoorbeeld gemaakt met het ziekenhuis voor mensen met een chronische aandoening? Schrijft een huisarts uit gewoonte een bepaald geneesmiddel voor? Of kiest hij of zij vaker voor een goedkoper maar even effectief alternatief (biosimilar of generiek geneesmiddel)? Weet u het? Ik denk het niet.

Persoonlijk zou ik er  geen probleem mee hebben om patiënten inzicht te geven in de spiegelinformatie die wij met huisartsen te delen. Maar waarschijnlijk kunt u er niet zoveel mee. Want juist het verhaal achter een keuze van de huisarts is van belang. Niet: waarom hij of zij vaker doorverwijst naar het ziekenhuis. Maar wel: waarom juist ú wordt doorverwezen. 

Waardevol
Daar komt bij dat de spiegelinformatie bedoeld is als ondersteuning voor de huisarts,  om met elkaar in gesprek te gaan. Wij binden er als zorgverzekeraar dan ook geen enkele consequentie aan: het is vrijwillig en de informatie is waardevrij. Alhoewel waardevrij: ik zie dat de gesprekken die huisartsen onderling met elkaar voeren over spiegelinformatie voor een structurele verandering zorgen: de zorg voor u als patiënt wordt er nog beter van.

Ook van huisartsen horen we enthousiaste verhalen over deze intervisieavonden. Terwijl het soms misschien best confronterend is. Mooi, vinden wij als zorgverzekeraar. Want huisartsen stellen zich, door mee te doen aan intervisie,  kwetsbaar op en verbeteren daarmee de zorg voor u als patiënt. Wij zijn blij dat steeds meer huisartsen de spiegelinformatie gebruiken tijdens hun intervisie.  Het gaat immers om uw gezondheid. Bent u het met me eens?

Inge Huernink
Senior zorginkoper huisartsenzorg
Zorg en Zekerheid