Dankzij de tomeloze inzet van huisartsen worden levens gered. Zij zijn als geen ander in staat mensen te wijzen op het belang van preventie en inspireren tot gezonder gedrag en Positieve Gezondheid.

Mede dankzij de huisartsenzorg worden we steeds ouder. We vragen echter ook meer en complexere zorg, waardoor huisartsen het nog drukker krijgen. Er zijn al plaatsen in Nederland waar een tekort aan huisartsen en ondersteunend personeel is.

Willen we voorkomen dat deze unieke schakel in onze Nederlandse gezondheidszorg breekt, dan moeten we nu samen aan de slag; als patiënten, zorgverzekeraars, zorg- en welzijnsprofessionals, maar ook als minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Hieronder leggen we graag uit hoe Zorg en Zekerheid hieraan bijdraagt, aan de hand van hun eigen actiethema’s:

1. Overloop vanuit andere zorgsectoren en sociaal domein

Zorg en Zekerheid is het volmondig met de huisartsen eens: het is ongewenst dat patiënten, die niet terecht kunnen binnen de geestelijke gezondheidszorg, in de spreekkamer van de huisarts belanden. Ook moeten ziekenhuizen onderzoeken of andere prestaties, die binnen een diagnose behandelcominatie (DBC) vallen, niet verschuiven naar de huisarts. Zeker omdat de financiering bij het ziekenhuis blijft (en niet de patiënt volgt). Hier moet de minister zich harder over uitspreken, zoals ook staat verwoord in de Verscheurkalender. Vanuit Zorg en Zekerheid maken we hier afspraken over in onze meerjarenafspraken (met Alrijne en met Marente en ActiVite) en door (nog steeds) geen plafond voor eerstelijnsbedden te hanteren.

Binnen het sociaal domein ziet Zorg en Zekerheid een kans. In onze regio’s hebben huisartsen goede ervaring met de zorg en ondersteuning via bijvoorbeeld Welzijn op Recept. Mensen die met een niet-primair medische vraag naar de huisarts gaan, worden doorverwezen naar het sociale domein. Dit zorgt voor meer ruimte in de wachtkamer. En is er meer tijd voor patiënten die écht een huisarts nodig hebben.

2. Drukte in de ANW-zorg

Het tweede actiepunt van de huisartsen is de drukte in de ANW-zorg. Diverse malen ondersteunde Zorg en Zekerheid campagnes van huisartsen om de druk tijdens de Avond, Nacht en Weekenden op de spoedpost onder de aandacht te brengen. En te benadrukken dat mensen alleen de spoedpost moeten bellen als de klacht niet kan wachten tot de volgende dag. Dit deden we door campagnes financieel te ondersteunen, met een artikel in ons verzekerdenmagazine, social posts, onze nieuwsbrieven en verhalen op onze website. Daarbij stimuleren we onze verzekerden gebruik te maken van Thuisarts.nl, bijvoorbeeld om zich voor te bereiden op een gesprek en uitleg van de huisartsenzorg thuis na te lezen. Ook wijzen wij erop dat mensen sommige klachten zelf kunnen verhelpen of voorkomen.

Ook Zorg en Zekerheid ziet dat de huisartsenzorg kampt met personeelsissues. Doordat steeds meer zorgprofessionals alleen als ZZP’er aan de slag willen, stijgen de kosten voor de huisartsenpraktijk (en huisartsenpost). Dit uit zich bijvoorbeeld in de hoge tarieven die waarnemers (kunnen) vragen. Daarom pleiten wij ervoor waarnemend huisartsen mede verantwoordelijk te maken voor de ANW-zorg en het waarneemtarief te reguleren. Ook moet de minister stimuleren dat het zorgberoep, zeker in vaste dienst, weer aantrekkelijk wordt.

Personeelsproblemen zien we op veel plekken in de zorg. Hierbij investeren wij in mogelijkheden als het (bij)scholen van personeel; om mensen enthousiast te maken en te behouden voor de zorg. Daarom ondersteunen wij huisartsen in de regio Amstelland met het opleiden van assistenten. Echter, het arbeidsprobleem los je niet alleen op met meer personeel. Daarom kijken we ook naar andere oplossingen zoals slimme digitale toepassingen en multidisciplinaire samenwerking in de wijk.

3. Huisvestingsproblemen

De derde pijler waar aandacht voor wordt gevraagd zijn de huisvestingsproblemen. Niet alleen beginnende huisartsen merken dat praktijkruimte onbetaalbaar is, binnen de huur- en de koopsector. Zorg en Zekerheid vindt het opmerkelijk dat veel gemeenten huisartsen zien als ondernemers, met bijpassende commerciële vastgoedprijzen. Wij pleiten ervoor huisartsenzorg als een maatschappelijke partij te zien! Hierover moet ook de minister zijn stem laten gelden.

In Amstelland, Haarlemmermeer en Leiden zitten wij, samen met huisartsen, met de gemeente aan tafel om te zoeken naar oplossingen voor huisvestingsproblemen. Vanaf dit voorjaar is er een nieuwe prestatie beschikbaar, waarmee we huisartsen ondersteunen bij het starten van een nieuwe huisartsenpraktijk in regio’s waar een tekort aan huisartsen is. Hiermee ondersteunt Zorg en Zekerheid de continuïteit van huisartsenzorg.

4. Meer tijd voor de patiënt

Het laatste en misschien wel belangrijkste actiepunt van de huisartsen: meer tijd voor de patiënt. Zorg en Zekerheid ziet taakdifferentiatie en -delegatie als een belangrijke oplossing. Daarom blijven wij investeren in ondersteunend personeel om taken aan te delegeren, zoals praktijkondersteuners (POH) somatiek, POH ggz en POH ouderen. De praktijkmanager kan huisartsen ontlasten van dagelijkse facilitaire en managementtaken. Door multidisciplinair samen te werken, wordt de zorg beter op de situatie van de patiënt afgestemd en werken alle zorgprofessionals efficiënter. Samen met de apotheker, wijkverpleegkundige en paramedici stelt de huisarts het individueel zorgplan vast. Zorg en Zekerheid wijst zijn verzekerden er verder op dat zij zonder verwijzing van de huisarts terecht kunnen bij de fysiotherapeut, ergotherapeut of diëtist. Ook dat levert meer tijd op voor de huisarts.

Samen met vertegenwoordigers van huisartsen uit de regio werkt Zorg en Zekerheid aan een module ‘Meer tijd voor de patiënt’. Hiermee kunnen gecontracteerde huisartsen binnenkort langere consulten realiseren om sneller tot de kern van het (gezondheids)probleem van patiënten te komen. Met behulp van Positieve Gezondheid is meer ruimte voor een bredere diagnose, een concreter behandelplan en efficiënter doorverwijsbeleid. Deze nieuwe module ondersteunt huisartsen om de werkdruk in de praktijk te verminderen, het werkplezier en de patiënttevredenheid te verhogen. Hiermee lopen we vooruit op het kostenonderzoek van de NZa.

Huisartsen, blijf met ons in gesprek

Zorg en Zekerheid spreekt nogmaals zijn waardering en steun uit aan alle huisartsen. Wij blijven graag met elkaar in gesprek, bijvoorbeeld over innovatieve ideeën, samenwerking of het schrappen van nutteloze administratieve lasten. Wij zijn bereikbaar via zorginkoop.huisartsen@zorgenzekerheid.nl. Want alleen samen kunnen we de huisartsenzorg weer gezond maken.

Ton van Houten (bestuursvoorzitter) en Susanne Rutten (divisiemanager Zorg), Zorg en Zekerheid