Zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid

SELF blog 8: Leefstijl als medicijn: chronische ziektes genezen met de juiste voeding?

Blog
De spreekuren bij huisartsenpraktijken zitten vol. Ook drs. Lieneke van de Griendt, sinds 1995 afgestudeerd als huisarts, ziet dat zij en haar collega’s het de laatste jaren steeds drukker krijgen. En hoewel patiënten steeds mondiger zijn, slikken de meeste van hen alle voorgeschreven medicijnen als zoete koek. Van de Griendt brengt daar verandering in. Sinds een kleine twee jaar noemt zij zichzelf  huisarts 2.0 en is ‘Leefstijl als medicijn’ haar credo. Met haar college geeft zij -ondersteund door twee (ex)patiënten- een verfrissende en kritische kijk op geneeskunde.
Sfeerbeeld

Relatie chronische ziektes en leefstijl

Acute aandoeningen (een wond, een breuk, een infectie) zijn voor een huisarts goed te behandelen. Maar wat als de patiënt met een chronische kwaal komt? Dan wordt het een stuk lastiger.

Artsen leren tijdens de opleiding Geneeskunde vooral om een diagnose te stellen en hoe zij de symptomen van deze diagnose met medicijnen kunnen onderdrukken. Van de Griendt vindt dat een (huis)arts verder moet gaan. Pillen behandelen de symptomen, maar vaak niet de oorzaak van ziektes.

Over de effecten van voeding leren huisartsen veel te weinig, zegt zij, terwijl dit één van de epigenetische (van invloed op de werking van je genen) factoren) is. En die spelen  een belangrijke rol bij chronische ziektes. Het klinkt eigenlijk heel logisch: gunstige factoren verbeteren de werking van je genen. Naast voeding kun je hierbij denken aan voldoende lichaamsbeweging, goede slaap en weinig stress. 

De patiënt als bewijs

Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw is geneeskunde gebaseerd op evidenced based medicin: gedreven door wetenschappelijk bewijs.  Artsen moeten handelen op basis van de nieuwste wetenschappelijke inzichten, vastgelegd in richtlijnen en protocollen. Van de Griendt pleit ervoor om de belangen van de patiënt centraal te stellen. Haar visie is dat de patiënt zoveel mogelijk zelf de regie over zijn gezondheid moet hebben. Artsen zijn er om de hulpvraag van hun patiënten te beantwoorden en samen te zoeken naar een behandeling die werkt.

Speedy Gonzales dankzij brie zonder toastje

Ex-patiënt Monique had jarenlang klachten als terugkerende bronchitis in de herfst, een droge huid, vermoeidheid en pijnlijke gewrichten. Hoewel ze elke dag biologisch en gezond eet, wordt ze steeds dikker en houdt ze veel vocht vast. Haar diëtiste weet het ook niet meer. Radeloos meldt Monique zich bij haar huisarts Van de Griendt.

Nadat ook het bloedonderzoek niets uitwijst wordt Monique door Van de Griendt doorverwezen naar een ketogeen diëtist. Via orthomoleculaire therapie, met voeding en voedingssupplementen, merkt Monique na twee weken al het eerste verschil. Na één jaar zijn al haar klachten -net als 16 kilo lichaamsgewicht- als sneeuw voor de zon verdwenen. En qua energielevel voelt Monique zich nu Speedy Gonzales. Het ketogeen dieet betekent dat je geen koolhydraten en zuivel eet, maar wel veel verzadigde vetten. Op de vraag vanuit de zaal of Monique nu nog wel iets lekkers kon eten, reageert ze stellig: “Jazeker, meer dan bij mijn eerdere diëten. Ik eet nu zelfs weer brie, maar dan zonder het toastje.”

Kookboek bij MS

Multiple sclerose (MS) is een chronische aandoening aan het centrale zenuwstelsel. Dit stelsel bestaat uit de hersenen, het ruggenmerg en de oogzenuwen. Er zijn nog geen mogelijkheden om met medicijnen van deze ziekte te genezen. Bij Erik werd in  2003 MS vastgesteld. In 2014 ging zijn ziektebeeld als een glijbaan naar beneden, met klachten als incontinentie, depressie en hij kon nog geen 25 meter lopen.

Zijn zoon vond een filmpje op YouTube van een arts uit Amerika: dr. Terry Wahls. Wahls kreeg in 2000 zelf MS en bezocht de beste artsen en kreeg de nieuwste medicijnen. Toch belandde ze in een rolstoel. Ze dook vervolgens in alle literatuur en onderzoek die ze kon vinden en ontwierp voor zichzelf een voedingsplan. Drie maanden later kon ze weer lopen met een stok en een half jaar later stapte ze op de fiets. Nu behandelt Wahls andere MS-patiënten en leidt ze artsen op.

Nadat Erik de methodiek van Wahls  aan een aantal hoogleraren uit zijn kennissenkring had voorgelegd, is hij met behulp van Wahls’ boek anders gaan eten. Dit dieet levert Erik zoveel energie op, dat hij zelfs  krachttraining bij een fysiotherapeut doet. Ook kan hij weer een uur lang zwemmen, denkt hij weer scherpzinnig, zijn spierspasmes behoren tot het verleden en hij kan zelfs weer werkklussen aannemen.

Huisarts 2.0

Een huisarts 2.0 zijn vergt veel bijscholing van kennis en aanpak over de effecten van voeding en leefstijl, vertelt Van de Griendt. Daarnaast is een goede samenwerking nodig met andere behandelaars zoals fysiotherapeuten, lifestylecoachesen orthomoleculair therapeuten.

Van de Griendt drukt de toehorende artsen-in-spé op het hart om bij het voorschrijven van medicijnen jezelf de vraag te stellen: onderdruk ik het symptoom of ben ik aan het genezen? 2400 jaar geleden had de Griekse arts Hippocrates al een vergelijkbare denkwijze: “Before you heal someone, ask him if he's willing to give up the things that make him sick.”

Als geneeskunde-leek vond ik het college een eye-opener en ik ben benieuwd hoeveel van de aanwezige Geneeskunde-studenten straks een huisarts 2.0 zullen worden!

Ben je op zoek naar meer inspiratie en tips over een gezonde leefstijl? Op onze RelaxFocus-pagina lees je alles over een goede balans tussen in- en ontspanning.

Esmée Christina is Marketing Communicatie Strateeg bij Zorg en Zekerheid en bezocht de achtste SELF-cursus. Lees hier de eerste, tweede, derde, vierde, vijfde, zesde en zevende blog over de SELF-cursus.